Draga braćo i sestre,
sve vas srdačno pozdravljam, a osobito vašu bolesnu i stariju subraću i sestre koji ne mogu biti ovdje, ali su u duhu s nama. Zahvaljujem kardinalu Puljiću na njegovim riječima, kao i sestri Ljubici, don Zvonimiru i fra Jozi. Hvala svima za službu koju vršite za Evanđelje i Crkvu. Došao sam u vašu zemlju kao hodočasnik mira i dijaloga, kako bih učvrstio i ohrabrio braću u vjeri, a osobito vas, pozvane raditi “na puno radno vrijeme” u vinogradu Gospodnjem. On nam govori: “Evo, ja sam s vama u sve dane do svršetka svijeta” (Mt 28,20). Ovo je sigurnost koja nam ulijeva nadu i utjehu, osobito u teškim trenucima naše službe. Mislim ovdje na sve prošle i sadašnje patnje i kušnje vaših kršćanskih zajednica. Iako živite u teškim okolnostima, niste se predali. Oduprli ste se, trudeći se s neumornim duhom služenja suočiti s osobnim, društvenim i pastoralnim poteškoćama. Gospodin neka vas nagradi!
Pretpostavljam da se ponekad, zbog situacije Crkve u vašoj zemlji koja je u brojčanoj manjini, ili pak zbog neuspjeha u službi, osjećate kao i nekoć Isusovi učenici kada nisu ništa ulovili, iako su ribarili cijelu noć (usp. Lk 5,5). No, ukoliko se pouzdamo u Gospodina, upravo u tim trenucima možemo iskusiti snagu njegove Riječi i njegovoga Duha koji obnavlja u nama povjerenje i nadu. Plodnost naše službe ovisi iznad svega o našoj vjeri; o vjeri u Kristovu ljubav od koje nas ništa ne može odijeliti, kako veli apostol Pavao (usp. Rim 8,35-39) koji je dobro shvaćao kušnje! Također, i bratsko zajedništvo nas podržava i sokoli; bratstvo među svećenicima, redovnicima, posvećenim laicima, bogoslovima i sjemeni štarcima; bratstvo među svima nama, koje je Gospodin pozvao da, ostavivši sve, njega slijedimo, ono nam daje radost i utjehu te čini naš rad djelotvornijim. Mi smo svjedoci ovog bratskog zajedništva!
«Pazite na sebe i na sve stado» (Dj 20,28). Ovaj poticaj svetoga Pavla - iz Djela apostolskih -podsjeća nas da, ako želimo pomoći drugima da postanu sveti, ne smijemo zanemariti sami sebe, to jest, naše posvećivanje. I obrnuto, predanost vjernom Božjem narodu, utkanost u njegov život te iznad svega blizina siromašnima i malenima, omogućava nam da napredujemo sve više u suobličavanju s Kristom. Briga za vlastiti pastoralni rast i pastoralna ljubav prema ljudima uvijek idu zajedno i uzajamno se obogaćuju, te se nikada ne mogu odvojiti.
Što bi značilo za jednog svećenika i za jednu Bogu posvećenu osobu, danas, u Bosni i Hercegovini, služiti Kristovom stadu? Držim da bi prije svega značilo ostvarivati pastoral nade, pazeći na ovce koje su u stadu, ali znati i izići iz njega u potragu za onima koji traže Radosnu Vijest, a ne znaju je sami naći ili ponovno otkriti put koji vodi k Isusu; susretati ljude ondje gdje žive, pa čak i onaj dio stada koji živi izvan njegovih granica, daleko, prihvaćati one koji možda još ne poznaju Krista Isusa; brinuti o odgoju katolika u vjeri i kršćanskome životu; ohrabrivati vjernike laike da budu promicatelji evangelizacijske misije Crkve. Stoga vas potičem da podupirete katoličke zajednice u njihovom rastu da budu otvorene i usmjerene “prema van”, sposobne za susret te odvažne u evanđeoskom svjedočenju.
Svećenik, redovnik, pozvan je živjeti i bojazni i nade svojega naroda; pozvan je djelovati u stvarnim prilikama svoga vremena, često obilježenima napetostima, neslogama, nepovjerenjem, neizvjesnošću i siromaštvom. U najtežim trenucima molimo Gospodina da nam dade srce koje se znade ganuti, da nam dade sposobnost suosjećanja. Ne postoji bolje svjedočanstvo od onoga da budemo blizu onima koji su u duhovnoj ili materijalnoj potrebi. To je zadatak nas biskupa, svećenika i redovnika da ljudima očitujemo Božju blizinu, da im pružimo Njegovu ruku koja snaži i ozdravlja. Naša je briga sjediniti se s bolima i suzama našega naroda; ne umarati se u otvaranju srca i pružanju ruke svima koji nas trebaju, osobito onima koji, možda zbog srama, od nas ništa ne traže, a toliko im je potrebno. Ovdje osobito želim izraziti moje poštovanje sestrama redovnicama za sve ono što velikodušno čine, a ponajviše za njihovu vjernu i brižnu prisutnost.
Dragi svećenici, redovnici i redovnice, potičem vas da s radošću nastavljate s vašim pastoralnim služenjem, čija je plodnost zajamčena vjerom i milošću, ali i svjedočanstvom skromnoga života, odvojenog od svjetovnih interesa. Molim vas, ne padajte u napast da postanete jedna vrsta elite, zatvorene u samu sebe. Velikodušno i jasno svećeničko i redovničko svjedočanstvo primjer je i poticaj bogoslovima i sjemeništarcima te onima koje Gospodin poziva da mu služe. Dok stojite uz bok mladima te ih pozivate da podijelite s njima iskustva vaše molitve i služenja, pomažete im otkriti Kristovu ljubav koja ih poziva da se odazovu Gospodinovu pozivu. Neka vjernici laici vide u vama onu vjernu i nesebičnu ljubav koju je Krist ostavio kao oporuku svojim učenicima.
Uputio bih posebnu riječ i vama, dragi bogoslovi i sjemeništarci. Među tolikim lijepim svjedočanstvima osoba posvećenoga života u vašoj zemlji, prisjetimo se sluge Božjega Petra Barbarića. On ujedinjuje rodnu Hercegovinu i Bosnu u kojoj se posvetio, kao i čitav kler, bilo biskupijski, bilo redovnički. Neka ovaj mladi svećenički pripravnik krjeposnoga života bude svima velikim primjerom.
Djevica Marija je uvijek pored nas kao brižna majka. Ona je prva učenica Gospodinova i primjer života posvećenoga Njemu i braći. Kada se nalazimo u poteškoćama ili doživimo stanja u kojima osjećamo svu našu nemoć, obratimo se njoj sinovskom odanošću. Ona nam neprestano poručuje - kao na svadbi u Kani - : “Što god vam rekne, učinite” (Iv 2,5). Ona nas uči da slušamo Isusa i slijedimo njegovu Riječ, ali s vjerom! To je njezina tajna, koju nam želi prenijeti kao majka: vjera, ona izvorna, prava vjera, kojoj je dovoljna samo jedna trunka da i planine premjesti!
Ovim vjernim zagovorom možemo s radošću služiti Gospodinu i biti svagdje sijači nade. Obećavam vam moj spomen u molitvi te od srca blagoslivljam sve vas i vaše zajednice. Molim vas, ne zaboravite moliti za mene.
EN
Dear brothers and sisters,
I greet you with affection, and I ask you to express my warmest greetings to the members of your Congregations and Institutes who, because of illness or old age, cannot be here but are spiritually united to us. I thank Cardinal Puljić for his words, as well as Sister Ljubica, Father Zvonimir and Brother Jozo for their testimonies. I thank you all for your service to the Gospel and to the Church. I come to your land as a pilgrim of peace and dialogue, to strengthen and to encourage my brothers and sisters in the faith, and in particular you, who are called to work “full time” in the vineyard of the Lord. He says to us, “I am with you always, to the close of the age” (Mt 28:20). This certainty fills us with consolation and hope, especially when your ministry experiences difficulties. I think of the sufferings and trials both past and present in your Christian communities. Although you have lived through these circumstances, you did not halt, you endured, and worked hard to confront personal, social and pastoral challenges with a tireless spirit of service. May the Lord bless your efforts!
I can imagine that the Catholic Church’s being numerically a minority in your country, coupled with the failures that sometime occur in ministry, may at times make you feel like Jesus’ disciples when, although having toiled all night long, they caught no fish (cf. Lk 5:5). However, it is precisely in these moments, if we entrust ourselves to the Lord, that we experience the power of his word, the strength of his Spirit, which renews trust and hope in us. The fruitfulness of our service depends above all on faith: faith in Christ’s love, from which, as Saint Paul reminds us, and which he know from experience, nothing can separate us (cf. Rom 8:35-39)! Fraternity within our communities also sustains and strengthens us: fraternity among priests, among men and women religious, among consecrated lay persons, among seminarians. In fact, fraternity among all of us, whom the Lord has called to leave everything so as to follow him, gives us joy and consolation, and renders our work ever more fruitful. We are witnesses to fraternity!
“Take heed to yourselves and to all the flock” (Acts 20:28). With these words - recorded in the Acts of the Apostles - Saint Paul reminds us that if we want to help others become holy we cannot neglect ourselves, that is, neglect our own sanctification. And vice versa: dedication to God’s faithful people, being close to them in their lives, especially to the poor and the needy, helps us be conformed ever more to Christ. Attention to one’s own sanctification and pastoral charity towards people are two sides of the same coin and are mutually enriching. They must never be separated.
What does it mean, today, in Bosnia and Herzegovina, for a priest or consecrated person to serve the Lord’s flock? I think it means to carry out a pastoral ministry of hope, caring for the sheep that are in the sheepfold, but also going out in search of those who await the Good News and who do not know where to find it, or who on their own cannot find their way to Jesus. It means to meet the people where they live, including those sheep who are outside the sheepfold, far away, who may not yet have heard of Jesus Christ. It means taking care of the formation of Catholics in their faith and in their Christian lives. Encouraging the lay faithful to be protagonists in the evangelizing mission of the Church. For this reason, I exhort you to develop Catholic communities open and “going forth”, able to welcome and to encounter, and to be courageous in their evangelical witness.
The priest, the consecrated person, is called to live the anguish and the hope of the people; to work in concrete circumstances often characterized by tensions, discord, suspicions, insecurities and poverty. Faced with these painful situations, we ask God to grant us hearts that can be moved, capable of showing empathy; there is no greater witness than to be close to the spiritual and material needs of the faithful. It is the task of us bishops, priests and religious to make the people feel the nearness of God; to feel his comforting and healing hand; to be familiar with the wounds and tears of our people; to never tire of opening our hearts and offering a hand to all who ask us for help, and to all those who, perhaps because they feel ashamed, do not ask our help, but who are in great need of it. In this regard, I wish to express my deep appreciation to Religious Sisters for everything they do with such generosity, and above all for their faithful and dedicated presence.
Dear priests, dear men and women religious, I encourage you to carry out joyfully your pastoral ministry whose effectiveness is the fruit of faith and grace, but also the fruit of a humble life, one detached from worldly concerns. Please, do not fall into the temptation of becoming a self-absorbed élite. The generous and transparent witness of priestly and religious life sets an example and gives encouragement to seminarians and to all those whom the Lord calls to serve him. Standing by the side of young men and women, inviting them to share experiences of service and prayer, you will help them to discover the love of Christ and to open themselves up to the call of the Lord. May the People of God see in you that faithful and generous love which Christ has left to his disciples as a legacy.
I wish also to offer a word to you, dear seminarians. Among the many beautiful examples of priests and consecrated men in your country, we remember in particular the Servant of God Petar Barbarić. His example unites Herzegovina, where he was born, to Bosnia, where he made his religious profession, as he also unites all priests, diocesan or religious. May this young candidate for the priesthood, whose life was so full of virtue, be a powerful example to each one of you.
The Virgin Mary is always near us, as a caring mother. She is the first disciple of the Lord, the first example of a life dedicated to him and to his brothers. When we find ourselves in difficulty, or when faced with a situation that makes us feel the depth of our powerlessness, let us turn to her with childlike trust. Then she always says to us - as at the Wedding at Cana - “Do whatever he tells you” (Jn 2:5). She teaches us to listen to Jesus and to follow his word, but to do so with faith! This is her secret, which as a mother, she wishes to transmit to us: faith, a genuine faith, enough so that even a grain of it can move mountains!
By abandoning ourselves in trust, we can serve the Lord with joy, sowing hope everywhere. I assure you of a remembrance in my prayers and I bless each of you and your communities. I ask you please, do not forget to pray for me.
IT
Cari fratelli e sorelle,
rivolgo a tutti voi il mio affettuoso saluto, e lo estendo ai vostri confratelli e consorelle malati e anziani che non possono essere qui ma sono con noi spiritualmente. Ringrazio il Cardinale Puljić per le sue parole, come pure suor Ljubica, don Zvonimir e fra Jozo per le loro testimonianze. Ringrazio tutti per il servizio che rendete al Vangelo e alla Chiesa. Sono venuto nella vostra terra come pellegrino di pace e di dialogo, per confermare e incoraggiare i fratelli nella fede, e in particolare voi, chiamati a lavorare “a tempo pieno” nella vigna del Signore. Lui ci dice: «Ecco, io sono con voi tutti i giorni, fino alla fine del mondo» (Mt 28,20). E’ questa la certezza che infonde consolazione e speranza, specialmente nei momenti difficili per il ministero. Penso alle sofferenze e alle prove passate e presenti delle vostre comunità cristiane. Pur vivendo in questo contesto, voi non vi siete arresi, avete resistito, sforzandovi di affrontare le difficoltà personali, sociali e pastorali con instancabile spirito di servizio. Il Signore vi ricompensi!
Immagino che la situazione numericamente minoritaria della Chiesa Cattolica nella vostra terra, come pure gli insuccessi del ministero, a volte vi fanno sentire come i discepoli di Gesù quella volta in cui, pur avendo faticato tutta la notte, non avevano pescato nulla (cfr Lc 5,5). Ma è proprio in quei momenti, se ci affidiamo al Signore, che sperimentiamo la potenza della sua Parola, la forza del suo Spirito, che rinnova in noi la fiducia e la speranza. La fecondità del nostro servizio dipende soprattutto dalla fede; la fede nell’amore di Cristo, da cui nulla potrà mai separarci, come afferma l’apostolo Paolo (cfr Rm 8,35-39), che di prove se ne intendeva! E anche la fraternità ci sostiene e ci anima; la fraternità tra sacerdoti, tra religiosi, tra laici consacrati, tra seminaristi; la fraternità tra tutti noi, che il Signore ha chiamato a lasciare ogni cosa per seguirlo, ci dà gioia e consolazione, e rende più efficace il nostro lavoro. Noi siamo testimoni di fraternità!
«Vegliate su voi stessi e su tutto il gregge» (At 20,28). Questa esortazione di san Paolo - riportata negli Atti degli Apostoli - ci ricorda che se vogliamo aiutare gli altri a diventare santi non dobbiamo trascurare noi stessi, cioè la nostra santificazione. E viceversa, la dedizione al popolo fedele di Dio, l’immersione nella sua vita e soprattutto la vicinanza ai poveri e ai piccoli, ci fa crescere nella conformazione a Cristo. La cura del proprio cammino personale e la carità pastorale verso la gente vanno sempre di pari passo e si arricchiscono a vicenda. Non vanno mai separate.
Che cosa significa per un sacerdote e per una persona consacrata, oggi, qui in Bosnia ed Erzegovina, servire il gregge di Dio? Penso che significhi attuare la pastorale della speranza, custodendo le pecore che sono nell’ovile, ma anche andando, uscendo alla ricerca di quanti attendono la Buona Novella e non sanno trovare o ritrovare da soli la via che conduce a Gesù. Incontrare la gente là dove vive, anche quella porzione di gregge che sta fuori dal recinto, lontano, a volte senza conoscere ancora Gesù Cristo. Prendersi cura della formazione dei cattolici nella fede e nella vita cristiana. Incoraggiare i fedeli laici ad essere protagonisti della missione evangelizzatrice della Chiesa. Pertanto, vi esorto a far crescere comunità cattoliche aperte e “in uscita”, capaci di accoglienza e di incontro e coraggiose nella testimonianza evangelica.
Il prete, il consacrato è chiamato a vivere le ansie e le speranze della sua gente; a operare nei contesti concreti del suo tempo, spesso caratterizzati da tensioni, discordie, diffidenze, precarietà e povertà. Di fronte alle situazioni più dolorose, chiediamo a Dio un cuore che sappia commuoversi, una capacità di empatia; non c’è migliore testimonianza dello stare vicini alle necessità materiali e spirituali della gente. E’ compito di noi vescovi, sacerdoti e religiosi far sentire alle persone la vicinanza di Dio, la sua mano che conforta e risana; accostarci alle ferite e alle lacrime del nostro popolo; non stancarci di aprire il cuore e di tendere la mano a quanti ci chiedono aiuto e a quanti, forse per pudore, non ce lo chiedono, ma ne hanno un grande bisogno. A questo proposito, desidero esprimere il mio apprezzamento alle sorelle religiose, per tutto quello che fanno con generosità e soprattutto per la loro presenza fedele e premurosa.
Cari sacerdoti, religiosi e religiose, vi incoraggio a proseguire con gioia il vostro servizio pastorale, la cui fecondità è data dalla fede e dalla grazia, ma anche dalla testimonianza di una vita umile e distaccata dagli interessi del mondo. Non cadete, per favore, nella tentazione di diventare una specie di élite chiusa in sé stessa. La generosa e limpida testimonianza sacerdotale e religiosa costituisce un esempio e un incitamento per i seminaristi e per quanti il Signore chiama a servirlo. Stando al fianco dei giovani, invitandoli a condividere alcune esperienze di servizio e di preghiera, voi li aiutate a scoprire l’amore di Cristo e ad aprirsi alla chiamata del Signore. I fedeli laici possano vedere in voi quell’amore fedele e generoso che Cristo ha lasciato come testamento ai suoi discepoli.
E una parola in particolare per voi, cari seminaristi. Tra le tante belle testimonianze di consacrati della vostra terra, ricordiamo il servo di Dio Petar Barbarić. Egli unisce l’Erzegovina, dove nacque, e la Bosnia, dove emise la professione, come anche tutto il clero, sia diocesano sia religioso. Questo giovane candidato al sacerdozio, con la sua vita piena di virtù, sia per tutti di grande esempio.
La Vergine Maria è sempre accanto a noi, come madre premurosa. Lei è la prima discepola del Signore ed esempio di vita dedicata a Lui e ai fratelli. Quando ci troviamo in una difficoltà, o incontriamo una situazione di fronte alla quale sentiamo tutta la nostra impotenza, ci rivolgiamo a lei con fiducia di figli. E lei sempre ci dice - come alle nozze di Cana -: «Qualsiasi cosa vi dica, fatela» (Gv 2,5). Ci insegna ad ascoltare Gesù e seguire la sua Parola, ma con fede! Questo è il suo segreto, che come madre ci vuole trasmettere: la fede, quella fede genuina, tanto che ne basta una briciola per spostare le montagne!
Con questo fiducioso abbandono, possiamo servire il Signore con gioia ed essere dovunque seminatori di speranza. Vi assicuro il mio ricordo nella preghiera e benedico di cuore tutti voi e le vostre comunità. Per favore, non dimenticatevi di pregare per me.
DE
Liebe Brüder und Schwestern,
an euch alle richte ich meinen herzlichen Gruß und weite ihn auf eure kranken und alten Mitbrüder und Mitschwestern aus, die nicht hier sein können, aber im Geiste bei uns sind. Ich danke Kardinal Puljić für seine Worte wie auch Schwester Ljubica, Pfarrer Zvonimir und Bruder Jozo für ihre Zeugnisse. Euch allen danke ich für den Dienst, den ihr für das Evangelium und für die Kirche leistet. Ich bin als Pilger des Friedens und des Dialogs in euer Land gekommen, um meine Brüder und Schwestern im Glauben zu stärken und zu ermutigen, besonders euch, die ihr berufen seid, „ganztags“ im Weinberg des Herrn zu arbeiten. Er sagt uns: »Seid gewiss: Ich bin bei euch alle Tage bis zum Ende der Welt« (Mt 28,20). Das ist die Gewissheit, die Trost und Hoffnung bringt, speziell in den Momenten, in denen der Dienst schwierig ist. Ich denke an die vergangenen und gegenwärtigen Leiden und Prüfungen eurer christlichen Gemeinschaften. Obwohl ihr in diesem Kontext lebt, habt ihr nicht aufgegeben, ihr habt standgehalten und euch angestrengt, um den persönlichen, sozialen und pastoralen Schwierigkeiten in einer Haltung unermüdlicher Dienstbereitschaft zu begegnen. Der Herr belohne euch!
Ich stelle mir vor, dass die Situation der numerischen Minderheit der katholischen Kirche in eurem Land wie auch die Misserfolge im Dienst euch manchmal das Gefühl vermitteln, das die Jünger Jesu damals befiel, als sie sich die ganze Nacht hindurch abgemüht und trotzdem nichts gefangen hatten (vgl. Lk 5,5). Doch wenn wir uns dem Herrn anvertrauen, spüren wir gerade in solchen Momenten die Macht seines Wortes, die Kraft seines Geistes, der in uns die Zuversicht und die Hoffnung erneuert. Die Fruchtbarkeit unseres Dienstes hängt vor allem vom Glauben ab - vom Glauben an die Liebe Christi, von der uns nichts scheiden kann, wie der Apostel Paulus bekräftigt (vgl. Röm 8,35-39). Und er wusste, was Prüfungen sind! Auch die Brüderlichkeit unterstützt und belebt uns, die Brüderlichkeit zwischen Priestern, Ordensleuten geweihten Laien und Seminaristen. Die Geschwisterlichkeit unter uns allen, die der Herr berufen hat, alles zu verlassen, um ihm zu folgen, schenkt uns Freude und Trost und macht unsere Arbeit wirksamer. Wir sind Zeugen der Geschwisterlichkeit!
»Gebt Acht auf euch und auf die ganze Herde« (Apg 20,28). Diese Aufforderung des heiligen Paulus, die in der Apostelgeschichte wiedergegeben wird, erinnert uns daran, dass wir, wenn wir den anderen helfen wollen, heilig zu werden, uns selber - das heißt unsere eigene Heiligung - nicht vernachlässigen dürfen. Und umgekehrt lässt uns die Hingabe an das gläubige Volk Gottes, das Eintauchen in sein Leben und vor allem die Nähe zu den Armen und den Geringen Christus immer ähnlicher werden. Die Sorge für den eigenen persönlichen Weg und die Hirtenliebe zu den Menschen gehen immer Hand in Hand und bereichern sich gegenseitig. Niemals dürfen sie voneinander getrennt werden.
Was bedeutet für einen Priester und für eine geweihte Person heute hier in Bosnien-Herzegowien, der Herde Gottes zu dienen? Ich denke, es bedeutet, die Seelsorge der Hoffnung zu verwirklichen, indem man die Schafe, die im Schafstall sind, hütet, aber auch indem man hinausgeht und sich auf die Suche nach denen begibt, die auf die Frohe Botschaft warten und alleine nicht den Weg, der zu Jesus führt, finden bzw. wiederfinden können. Die Menschen dort treffen, wo sie leben, auch jenen Teil der Herde, der sich außerhalb der Einzäunung befindet, weit entfernt, manchmal noch ohne Jesus Christus zu kennen. Sich um die Erziehung der Katholiken im Glauben und im christlichen Leben kümmern. Die gläubigen Laien ermutigen, Vorreiter der Evangelisierungsaufgabe der Kirche zu sein. Darum rufe ich euch auf, katholische Gemeinschaften heranzubilden, die offen und „im Aufbruch“ sind, aufnahmebereit, kontaktfreudig und mutig im Zeugnis für das Evangelium.
Der Priester und die gottgeweihte Person sind berufen, die Ängste und die Hoffnungen des eigenen Volkes mitzuerleben; in den konkreten Gegebenheiten der jeweils eigenen Zeit, die oft durch Spannungen, Zwietracht, Misstrauen, Unsicherheit und Armut gekennzeichnet sind, zu wirken. Angesichts der schmerzlichsten Situationen bitten wir Gott um ein Herz, das sich erschüttern lässt, um ein feines Einfühlungsvermögen. Es gibt kein besseres Zeugnis als das, den Menschen in ihren materiellen und geistlichen Nöten nahe zu sein. Es ist die Aufgabe von uns Bischöfen, Priestern und Ordensleuten, die Menschen die Nähe Gottes spüren zu lassen, seine Hand, die tröstet und heilt; uns den Wunden und Tränen unseres Volkes zu nähern; unermüdlich denen das Herz zu öffnen und die Hand zu reichen, die um unsere Hilfe bitten, und auch denen, die - vielleicht aus Scham - nicht darum bitten, sie aber sehr nötig haben. In diesem Zusammenhang möchte ich den Ordensschwestern meine Anerkennung ausdrücken für all das, was sie in Großherzigkeit tun, und vor allem für ihre Treue und aufmerksame Gegenwart.
Liebe Priester und Ordensleute, ich ermutige euch, euren pastoralen Dienst freudig fortzusetzen; seine Fruchtbarkeit beruht auf dem Glauben und auf der Gnade, aber auch auf dem Zeugnis eines demütigen Lebens, das losgelöst ist von den Interessen der Welt. Erliegt bitte nicht der Versuchung, eine Art in sich abgeschlossener Elite zu werden. Das großherzige und lautere Zeugnis des Priesters und des Ordensangehörigen ist ein Vorbild und ein Ansporn für die Seminaristen und für alle, die der Herr in seinen Dienst ruft. Wenn ihr den Jugendlichen zur Seite steht und sie einladet, einige Erfahrungen des Dienstes und des Gebetes mit euch zu teilen, helft ihr ihnen, die Liebe Christi zu entdecken und sich dem Ruf des Herrn zu öffnen. Mögen die gläubigen Laien bei euch jene treue und großherzige Liebe sehen können, die Christus seinen Jüngern als Testament hinterlassen hat.
Und ein spezielles Wort an euch, liebe Seminaristen. Unter den vielen schönen Zeugnissen geweihter Personen eures Landes denken wir an den Diener Gottes Petar Barbarić. Er verbindet die Herzegowina, wo er geboren wurde, und Bosnien, wo er in den geistlichen Stand eintrat, und führt den Diözesan- und den Ordens-Klerus zusammen. Dieser junge Priesteramtskandidat sei mit seinem tugendreichen Leben ein großes Vorbild für alle.
Die Jungfrau Maria ist als zuvorkommende Mutter immer an unserer Seite. Sie ist die erste Jüngerin des Herrn und ein Vorbild für ein Leben, das ihm und den Mitmenschen gewidmet ist. Wenn wir uns in einer Schwierigkeit befinden oder einer Situation begegnen, vor der wir all unser Unvermögen spüren, wenden wir uns mit kindlichem Vertrauen an sie. Und wie bei der Hochzeit zu Kana sagt sie uns immer: „Was er euch sagt, das tut!“ (Joh 2,5). Sie lehrt uns, auf Jesus zu hören und seinem Wort zu folgen – aber voll Glauben! Das ist ihr Geheimnis, das sie uns als Mutter vermitteln möchte: der Glaube -jener Glaube, der so aufrichtig ist, dass ein Körnchen davon reicht, um Berge zu versetzen!
In dieser vertrauensvollen Hingabe können wir dem Herrn freudig dienen und überall Hoffnung säen. Ich versichere euch, dass ich im Gebet euer gedenke, und segne euch und eure Gemeinschaften von Herzen. Bitte vergesst auch ihr nicht, für mich zu beten.
FR
Chers frères et sœurs,
Je vous adresse à tous mon salut affectueux, et je l’étends aussi à vos confrères et consœurs malades et âgés qui ne peuvent être ici mais qui sont spirituellement avec nous. Je remercie le Cardinal Puljić pour ses paroles, ainsi que sœur Ljubica, don Zvonimir et frère Jozo, pour leurs témoignages. Je vous remercie tous pour le service que vous rendez à l’Évangile et à l’Église. Je suis venu dans votre terre comme pèlerin de paix et de dialogue, pour confirmer et encourager les frères dans la foi, et en particulier vous, appelés à travailler “à plein temps ” dans la vigne du Seigneur. Il nous dit : « Et moi, je suis avec vous tous les jours jusqu’à la fin du monde » (Mt 28, 20). C’est cela la certitude qui donne consolation et espérance, spécialement dans les moments difficiles du ministère. Je pense aux souffrances et aux épreuves passées et présentes de vos communautés chrétiennes. Même en vivant dans ce contexte, vous n’avez pas cédé, vous avez résisté, vous efforçant d’affronter les difficultés personnelles, sociales et pastorales avec un infatigable esprit de service. Que le Seigneur vous récompense !
J’imagine que la situation numériquement minoritaire de l’Église catholique dans votre terre, comme aussi les insuccès du ministère, font que parfois vous vous sentez comme les disciples de Jésus lorsque, même en s’étant fatigués toute la nuit, ils n’avaient rien pris (cf. Lc 5, 5). Mais c’est vraiment en ces moments, si nous nous confions au Seigneur, que nous faisons l’expérience de la puissance de sa Parole, de la force de son Esprit qui renouvelle en nous la confiance et l’espérance. La fécondité de notre service dépend surtout de la foi ; la foi dans l’amour du Christ, dont rien ne pourra jamais nous séparer, comme affirme l’apôtre Paul (cf. Rm 8, 35-39), qui en ce qui concerne les épreuves s’y entendait ! Et la fraternité aussi nous soutient et nous anime ; la fraternité entre prêtres, entre religieux, entre laïcs consacrés, entre séminaristes ; la fraternité entre nous tous, que le Seigneur a appelés à tout laisser pour le suivre, nous donne joie et consolation, et elle rend plus efficace notre travail. Nous sommes des témoins de la fraternité !
«Veillez sur vous-mêmes et sur tout le troupeau » (Ac 20, 28). Cette exhortation de saint Paul -rapportée dans les Actes des Apôtres - nous rappelle que si nous voulons aider les autres à devenir saints nous ne devons pas nous négliger nous-mêmes, c’est-à-dire notre sanctification. Et vice-versa, le dévouement au peuple fidèle de Dieu, l’immersion dans sa vie et surtout la proximité avec les pauvres et les petits, nous fait grandir dans la conformation au Christ. Le soin de son chemin personnel et la charité pastorale envers les gens vont toujours du même pas et s’enrichissent mutuellement. Ils ne sont jamais séparés.
Que signifie aujourd’hui pour un prêtre et pour une personne consacrée, de servir le troupeau de Dieu ici en Bosnie-Herzégovine ? Je pense que cela signifie mettre en œuvre la pastorale de l’espérance, en gardant les brebis qui sont au bercail, mais aussi en allant, en sortant à la recherche de tous ceux qui attendent la Bonne Nouvelle et ne savent pas trouver ou retrouver tout seuls le chemin qui conduit à Jésus. Rencontrer les gens là où ils vivent, et aussi cette partie du troupeau qui reste hors de l’enceinte, loin, parfois sans connaître encore Jésus Christ. Prendre soin de la formation des catholiques dans la foi et dans la vie chrétienne. Encourager les fidèles laïcs à être des protagonistes de la mission évangélisatrice de l’Église. Je vous exhorte donc à faire grandir des communautés catholiques ouvertes et “en sortie”, capables d’accueil et de rencontre, et courageuses dans le témoignage évangélique.
Le prêtre, le consacré est appelé à vivre les angoisses et les espérances de ses gens ; à œuvrer dans les contextes concrets de son temps, souvent caractérisé par des tensions, des discordes, des méfiances, la précarité et la pauvreté. Devant ces situations plus douloureuses, demandons à Dieu un cœur qui sache s’émouvoir, une capacité d’empathie ; il n’y a pas de meilleur témoignage que celui de se tenir proches des nécessités matérielles et spirituelles des gens. C’est notre tâche à nous évêques, prêtres et religieux de faire sentir aux personnes la proximité de Dieu, sa main qui réconforte et guérit ; de s’approcher des blessures et des larmes de notre peuple ; de ne pas se lasser d’ouvrir le cœur et de tendre la main à tous ceux qui demandent de l’aide et à tous ceux qui, peut-être par pudeur, ne nous le demandent pas, mais en ont un grand besoin. À ce sujet, je désire exprimer mon appréciation aux religieuses pour tout ce qu’elles font avec générosité et surtout pour leur présence fidèle et attentionnée.
Chers prêtres, religieux et religieuses, je vous encourage à poursuivre avec joie votre service pastoral, dont la fécondité est donnée par la foi et par la grâce, mais aussi par le témoignage d’une vie humble et détachée des intérêts du monde. Ne tombez pas, s’il vous plaît, dans la tentation de devenir une espèce d’ élite fermée sur elle-même. Le témoignage sacerdotal et religieux généreux et limpide est un exemple et un encouragement pour les séminaristes et pour tous ceux que le Seigneur appelle à le servir. En vivant à côté des jeunes, les invitant à partager certaines expériences de service et de pri ère, vous les aidez à découvrir l’amour du Christ et à s’ouvrir à l’appel du Seigneur. Que les fidèles laïcs puissent voir en vous cet amour fidèle et généreux que le Christ a laissé comme testament à ses disciples !
Et une parole en particulier pour vous, chers séminaristes. Parmi les nombreux beaux témoignages de consacrés de votre terre, souvenons-nous du serviteur de Dieu Petar Barbarić. Il unit l’Herzégovine, où il naquit, et la Bosnie, où il fit profession, comme aussi tout le clergé, qu’il soit diocésain ou religieux. Que ce jeune candidat au sacerdoce, comme sa vie remplie de vertu, soit pour tous un grand exemple.
La Vi erge Marie est toujours à nos côtés, comme mère attentionnée. Elle est la première disciple du Seigneur et un exemple de vie consacrée à Lui et à ses frères. Quand nous nous trouvons en difficulté, ou que nous rencontrons une situation devant laquelle nous sentons toute notre impuissance, tournons-nous vers elle avec la confiance des enfants. Et elle nous dit toujours - comme aux noces de Cana - : « Tout ce qu’il vous dira, faites-le » (Jn 2, 5). Elle nous enseigne à écouter Jésus et à suivre sa Parole, mais avec foi ! C’est son secret que comme mère elle veut nous transmettre : la foi, cette foi simple, telle qu’il en suffit d’une miette pour transporter les montagnes !
Avec cet abandon confiant, nous pouvons servir le Seigneur avec joie et être partout des semeurs d’espérance. Je vous assure de mon souvenir dans la prière et je vous bénis de tout cœur, vous tous et vos communautés. S’il vous plaît, n’oubliez pas de prier pour moi.
ES
Queridos hermanos y hermanas:
Saludo afectuosamente a todos vosotros, así como a vuestros hermanos y hermanas enfermos y ancianos que no pueden estar aquí, pero están con nosotros espiritualmente. Doy las gracias al Cardenal Puljić por sus palabras, como también a Sor Ljubica, al Reverendo Zvonimir y Fray Jozo por sus testimonios. A agradezco a todos el servicio que hacéis al Evangelio y a la Iglesia. He venido a vuestra tierra como peregrino de paz y de diálogo, para confirmar y animar a los hermanos en la fe, y en particular a vosotros, llamados a trabajar “a tiempo completo” en la viña del Señor. Él nos dice: «Yo estoy con vosotros todos los días, hasta el final de los tiempos» (Mt 28,21). Esta es la certeza que infunde consuelo y esperanza, especialmente en los momentos difíciles para el ministerio. Pienso en los sufrimientos y en las pruebas pasadas y presentes de vuestras comunidades cristianas. Incluso viviendo en esas situaciones, vosotros no os habéis rendido, habéis resistido, esforzándoos por afrontar las dificultades personales, sociales y pastorales con incansable espíritu de servicio. El Señor os lo recompense.
Imagino que la situación numéricamente minoritaria de la Iglesia Católica en vuestra tierra, así como los fracasos del ministerio, en ocasiones os hacen sentir como los discípulos de Jesús cuando, habiendo bregado toda la noche, no habían pescado nada (cf. Lc 5,5). Pero es precisamente en estos momentos, si nos fiamos del Señor, cuando experimentamos el poder de su Palabra, la fuerza de su Espíritu, que renueva en nosotros la confianza y la esperanza. La fecundidad de nuestro servicio depende sobre todo de la fe; la fe en el amor de Cristo, del cual nada podrá separarnos, como afirma el apóstol Pablo, que de pruebas entendía (cf. Rm 8,35-39). Y también la fraternidad nos sostiene y nos anima; la fraternidad entre sacerdotes, entre religiosos, entre laicos consagrados, entre seminaristas; la fraternidad entre todos nosotros, a quienes el Señor ha llamado a dejarlo todo para seguirlo, nos da alegría y consuelo, y hace más eficaz nuestro trabajo. Nosotros somos testimonio de fraternidad.
«Tened cuidado de vosotros y de todo el rebaño» (Hch 20,28). Esta exhortación de san Pablo -narrada en los Hechos de los Apóstoles- nos recuerda que, si queremos ayudar los demás a ser santos, debemos cuidar de nosotros mismos, es decir, de nuestra santificación. Y, de la misma manera, la dedicación al pueblo fiel de Dios, la inmersión en su vida y sobre todo la cercanía a los pobres y a los pequeños nos hace crecer en la configuración con Cristo. El cuidado del propio camino personal y la caridad pastoral hacía los demás van siempre juntas y se enriquecen mutuamente. No van nunca por separado.
¿Qué significa para un sacerdote y para una persona consagrada, hoy, aquí en Bosnia y Herzegovina, servir al rebaño de Dios? Pienso que significa realizar la pastoral de la esperanza, cuidando las ovejas que están en el redil, pero también yendo, saliendo en la búsqueda de cuantos esperan la Buena Noticia y no saben hallar o reencontrar solos el camino que conduce a Jesús. Encontrar a la gente allí donde vive, incluso aquella parte del rebaño que está fuera del redil, lejos, en ocasiones sin conocer aún a Jesucristo. Cuidar la formación de los católicos en la fe y en la vida cristiana. Animar los fieles laicos a ser protagonistas de la misión evangelizadora de la Iglesia. Por tanto, os exhorto a formar comunidades católicas abiertas y “en salida”, capaces de acogida y de encuentro, y que den testimonio con valentía del Evangelio.
El sacerdote, el consagrado esta llamado a vivir las inquietudes y las esperanzas de su gente; a actuar en los contextos concretos de su tiempo, con frecuencia caracterizado de tensión, discordia, desconfianza, precariedad y pobreza. Ante las situaciones más dolorosas, pidamos a Dios un corazón que sepa conmoverse, capacidad de empatía; no hay mejor testimonio que estar cerca de las necesidades materiales y espirituales de los demás. Es nuestra tarea como obispos, sacerdotes y religiosos hacer sentir a las personas la cercanía de Dios, su mano que conforta y sana; acercase a las heridas y a las lágrimas de nuestro pueblo; no nos cansemos de abrir el corazón y de tender la mano a cuantos nos piden ayuda y a cuantos, quizás por pudor, no la piden, pero tienen gran necesidad. A este respecto, deseo expresar mi reconocimiento a las religiosas, por todo lo que hacen con generosidad y sobre todo por su presencia fiel y solícita.
Queridos sacerdotes, religiosos y religiosas, os animo a proseguir con alegría vuestro servicio pastoral, cuya fecundidad viene de la fe y la gracia, pero también del testimonio de una vida humilde y despegada de los intereses del mundo. No caigáis, por favor, en la tentación de formar una especie de elite cerrada en sí misma. El generoso y transparente testimonio sacerdotal y religioso constituyen un ejemplo y un estímulo para los seminaristas y para cuantos el Señor llama a servirlo. Estando al lado de los jóvenes, invitándolos a compartir experiencias de servicio y de oración, los ayudáis a descubrir el amor de Cristo y a abrirse a la llamada del Señor. Que los fieles laicos puedan ver en vosotros aquel amor fiel y generoso que Cristo ha dejado como testamento a sus discípulos.
Y una palabra en particular para vosotros, queridos seminaristas. Ente los bellos testimonios de consagrados de vuestra tierra, recordamos al siervo de Dios Petar Barbarić. Él une Herzegovina, donde nace, con Bosnia, donde emite su profesión, y une también a todo el clero, tanto diocesano como religioso. Esté joven candidato al sacerdocio, con su vida virtuosa, sea para todos un gran ejemplo.
La Virgen María está siempre con nosotros, como madre presurosa. Ella es la primera discípula del Señor y ejemplo de vida dedicada a Él y a los hermanos. Cuando nos encontramos en una dificultad o ante una situación que nos hace sentir impotentes, nos dirigimos a Ella con confianza de hijos. Y Ella siempre nos dice - como en las bodas de Caná - : «Haced lo que Él os diga» (Jn 2,5). Nos enseña a escuchar a Jesús y a seguir su Palabra, pero con fe. Este es su secreto, que como madre nos quiere transmitir: la fe, aquella fe genuina, de la que basta una migaja para mover montañas.
Con este confiado abandono, podemos servir al Señor con alegría y ser por dondequiera sembradores de esperanza. Os aseguro mi recuerdo en la oración y bendigo de corazón a todos vosotros y a vuestras comunidades. Por favor, no se olviden de rezar por mí.
PR
Queridos irmãos e irmãs!
A todos vós dirijo a minha saudação afectuosa e estendo-a aos vossos irmãos e irmãs doentes e idosos que não puderam vir aqui, mas estão connosco espiritualmente. Agradeço ao Cardeal Puljić as suas palavras, bem como à Irmã Ljubica, ao Padre Zvonimir e a Frei Jozo os seus testemunhos. Obrigado a todos pelo serviço que prestais ao Evangelho e à Igreja. Vim à vossa terra como peregrino de paz e diálogo, para confirmar e encorajar os irmãos na fé, e de modo particular vós que sois chamados a trabalhar «a tempo inteiro» na vinha do Senhor. Ele diz-nos: «Eu estarei sempre convosco até ao fim dos tempos» (Mt 28, 20). Esta é a certeza que infunde consolação e esperança, especialmente nos momentos de maior dificuldade para o ministério. Penso nos sofrimentos e provações, passados e presentes, das vossas comunidades cristãs. Apesar de viver neste ambiente, não vos rendestes, mas resististes esforçando-vos por enfrentar as dificuldades pessoais, sociais e pastorais com incansável espírito de serviço. Que o Senhor vos recompense!
Imagino que esta situação da Igreja Católica numericamente minoritária na vossa terra bem como os insucessos do ministério vos façam sentir, às vezes, como os discípulos de Jesus naquela ocasião em que, embora trabalhando toda a noite, nada tinham pescado (cf. Lc 5, 5). Mas é precisamente em tais momentos, se nos entregarmos ao Senhor, que experimentamos o poder da sua Palavra, a força do seu Espírito, que renova em nós a confiança e a esperança. A fecundidade do nosso serviço depende sobretudo da fé: a fé no amor de Cristo, do qual nada poderá jamais separar-nos, como afirma o apóstol o Paulo (cf. Rom 8, 35-39), que, de provações, era bom entendedor! E também a fraternidade nos sustenta e anima; a fraternidade entre sacerdotes, entre religiosos, entre leigos consagrados, entre seminaristas; a fraternidade entre todos nós, que o Senhor chamou a deixar tudo para O seguir, dá-nos alegria e consolação, e torna o nosso trabalho mais eficaz. Nós somos testemunhas de fraternidade!
«Tomai cuidado convosco e com todo o rebanho» (Act 20, 28). Esta exortação de São Paulo -referida nos Actos dos Apóstolos - recorda-nos que, se quisermos ajudar os outros a tornarem-se santos, não nos devemos descuidar de nós mesmos, isto é, da nossa santificação. E, vice-versa, a dedicação ao povo fiel de Deus, a partilha da sua vida e sobretudo a proximidade aos pobres e humildes, faz-nos crescer na nossa configuração com Cristo. O cuidado com o próprio caminho pessoal e a caridade pastoral para com as pessoas andam sempre de mãos dadas e enriquecem-se mutuamente. Nunca se devem separar.
Para um sacerdote e para uma pessoa consagrada, hoje, aqui na Bósnia-Herzegovina, que significa servir o rebanho de Deus? Penso que significa implementar a pastoral da esperança, guardando não só as ovelhas que estão no aprisco, mas também movendo-se, saindo à procura de quantos esperam a Boa Nova e não sabem como encontrar ou reencontrar, sozinhos, o caminho que leva a Jesus. Encontrar as pessoas nos lugares onde vivem, incluindo aquela porção de rebanho que está fora do aprisco, vivendo afastados, às vezes ainda sem conhecer Jesus Cristo. Cuidar da formação dos católicos na fé e na vida cristã. Encorajar os fiéis leigos a serem protagonistas da missão evangelizadora da Igreja. Por isso, exorto-vos a fazer crescer comunidades católicas abertas e «em saída», capazes de recepção e de encontro e corajosas no testemunho evangélico.
O padre, o consagrado é chamado a viver os anseios e as esperan õ as do seu povo; a trabalhar nos âmbitos concretos do seu tempo, muitas vezes caracterizados por tenses, discórdias, desconfianças, insegurança e pobreza. Perante as situações mais dolorosas, peçamos a Deus um coração que saiba comover-se, a capacidade de empatia; não há melhor testemunho do que a solidariedade com as necessidades materiais e espirituais das pessoas. Nós, bispos, sacerdotes e religiosos, temos a tarefa de fazer sentir às pessoas a proximidade de Deus, a sua mão que conforta e cura; aproximar-se das feridas e lágrimas do nosso povo; não nos cansarmos de abrir o cora êao e estender a mão a quantos nos pedem ajuda e àqueles que, talvez por pudor, não a pedem, mas tm grande necessidade. A propósito, desejo exprimir o meu apreço às irmãs religiosas por tudo o que fazem generosamente e sobretudo pela sua presença fiel e carinhosa.
Queridos sacerdotes, religiosos e religiosas, encorajo-vos a perseverar com alegria no vosso serviço pastoral, cuja fecundidade provém da fé e da graça, mas também do testemunho duma vida humilde e desapegada dos interesses do mundo. Não caiais, por favor, na tentação de vos tornardes uma espécie de elite fechada em si mesma. O generoso e límpido testemunho sacerdotal e religioso constitui um exemplo e um incentivo para os seminaristas e quantos o Senhor chama para O servir. Permanecendo ao lado dos jovens, convidando-os a compartilhar algumas experiências de serviço e de oração, ajudai-los a descobrir o amor de Cristo e abrir-se à chamada do Senhor. Possam os fiéis leigos ver, em vós, aquele amor fiel e generoso que Cristo deixou como testamento aos seus discípulos.
E uma palavra especial para vós, queridos seminaristas. Dentre tantos testemunhos estupendos de consagrados da vossa terra, recordamos o servo de Deus Petar Barbarić. Ele une a Herzegovina, onde nasceu, e a Bósnia, onde fez a sua Profissão, unindo também todo o clero quer diocesano quer religioso. Este jovem candidato ao sacerdócio, com a sua vida cheia de virtudes, seja de forte exemplo para todos.
A Virgem Maria está sempre ao nosso lado, como mãe carinhosa. É a primeira discípula do Senhor e exemplo de vida dedicada a Ele e aos irmãos. Quando nos encontramos numa dificuldade ou deparamos com uma situação que nos faz sentir toda a nossa impotência, voltemo-nos para Maria com confiança de filhos. E Ela sempre nos diz, como nas bodas de Caná: «Fazei o que Ele vos disser» (Jo 2, 5); ensina-nos a escutar Jesus e seguir a sua Palavra, mas com fé! Este é o seu segredo que, como mãe, nos quer transmitir: a fé, aquela fé de tal maneira genuína que basta uma migalha para mover montanhas!
Com este abandono confiante, podemos servir o Senhor com alegria e ser, por toda a parte, semeadores de esperança. Asseguro que vos recordo na minha oração e, de coração, abençoo a todos vós e vossas comunidades. Por favor, não vos esqueçais de rezar por mim.